WONEN IN ITALIË – Herfst

Ik ben weer terug in Italië en het is duidelijk dat de herfst hier is begonnen. Toen ik op de terugweg over de Bernardpas reed, kwam ik boven bijna vast te zitten in de sneeuw. Achter een sneeuwschuiver aan reed ik naar beneden waar de weg na een paar kilometer alweer schoon was.

"In de bergen is de eerste sneeuw gevallen" wisten ze me hier te vertellen. Dat zie je in Mombarcaro heel duidelijk. De Alpen liggen majestueus aan de horizon en zijn nu al bedekt met een witte laag sneeuw. Het weer is ook echt herfstweer. Overdag een stralend blauwe hemel maar 's ochtends vroeg en 's avonds is 't koud.

Dus de verwarming aan. En die deed 't niet, dus de loodgieter over de vloer. Het was duidelijk een gevalletje van een 'valvola' die niet open ging. Een klepje, een ventiel (in 't woordenboek opgezocht). Hij deed er wat aan en nu heb ik vanavond als er eters komen tenminste een warm huis.

Volgens mij is er geen seizoen dat zo op je reukvermogen inwerkt als de herfst. Als 't aan het eind van de middag donker wordt, dan ruik je buiten de geur van verbrand hout die wordt verspreid door de houtkachels die iedereen in huis heeft.

Ook is 't jachtseizoen weer begonnen en kun je je maar beter niet op woensdag of zondag in 't bos begeven want dan mag er gejaagd worden.

De herfst is natuurlijk ook de oogsttijd. En dat willen ze hier weten. Overal zijn oogstfeesten. Vooral de castagnata's zijn populair, de tamme kastanjes worden geroosterd en in een zakje gedaan waar je ze dan uit eet. Het roosteren verspreidt een heerlijke zoetige geur.

Ook in de grote steden in de winter staan overal stalletjes waarin geroosterde kastanjes worden verkocht. Die geur doet mij altijd denken aan Rome waar ik ooit een kerst doorbracht.

In Alba is de feestmaand rond de truffel begonnen. Je kunt er over de hoofden lopen. Vorig jaar logeerde er een vriendin hier die er een truffel wilde kopen. Daarvoor is Alba eigenlijk de slechtste plaats want te toeristisch. Ze kocht er toch één en 's avonds hebben we hem gedeeltelijk over een pasta geschraapt. De geur die dan loskomt, is heel bijzonder.

In Cuneo is een befaamde kastanjemarkt. Zou je in Nederland na een paar jaar denken - ik weet 't nu wel - hier leven de mensen naar de sagra's toe. Toen ik vorig jaar een foto in de krant zag van de markt in Cuneo werd ik bang van de menigte. Niks voor mij.

Het is de eerbied voor het land en de producten die het voortbrengt, een gevoel dat hier nog diep geworteld is. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de diepe armoede die hier zo'n vijftig jaar geleden nog heerste. Lees Fenoglio of Pavese er maar op na.

En dan is er natuurlijk de druivenoogst. Die was net bezig toen ik in Nederland was. Bij de overburen heeft de hele familie geholpen bij de pluk. Volgend jaar ga ik me ook zeker aanbieden.

Komende zondag ga ik naar een castagnata bij vrienden. In de tuin worden de kastanjes geroosterd en wij kijken met een glas wijn in de hand toe. Ik heb er nu al zin in.

Meer van Ineke www.metinekeinitalie.nl